Inductive Bible Study Method part 3/5 (Ioh ia ka jingmut)

2. Ïoh ïa ka jingmut (Interpret)



Ha kane ka synjam ba ar ngi kylli ïa ka jingkylli, Kaei ka jingmut jong kane ka bynta? (What is the meaning?) lane La hikai aiu hangne?

Ngi dei ban kynmaw ïa kine ki hynriew ki mat jingmut harum haba ngi wad lane pyrkhat shaphang ka jingmut/jinghikai:
i)    Kaei ba ka la kren/thoh la kren/thoh ha kito kiba la iohsngew ne pule nyngkong shuwa. La kren/thoh nyngkong ha ki Israel, ne ha ki syiem, ne kiwei ki ri ne jaitbynriew, ne ha ka balang ba ar hajar sngem mynshyuwa, ne ha u/ka briew (particular individual). Ngi hap ban peit shuwa ba kumno la kren ha ki shuwa ba ngin pdiang ïa ka jinghikai na ka bynta jong ngi ha kane ka por mynta.
Nuksa:
2 Samuel 7:12-17 – Ka kular ba ngi shem hangne ka dei ïa ka ïing u Dabid ym ïa ngi ~ hynrei ngi dei ban bud ïa ki nuksa ba bha ym ïa ki nuksa ba sniew,

Amos 1:11-12 – U Blei u kren pyrshah ïa ki jingryngkang ka Edom ~ ka ri bad jaitbynriew jong ngi kam dei ban long kum ka Edom,

Philemon 10-16 – dei ba hikai u Paul ïa u Philemon shaphang u Onesimos kumno ban pdiang biang ïa u mraw ba phet mynshuwa namar ba u la long parabangeit ~ ngi hap ban pdiang ïa ki parabangeit la ki rit ne khraw,
bad kumta ter ter.

ii)   Ki jingmut/jinghikai ba ngi ioh kim dei ban pyrshah ïa ka jingmut/jinghikai ba ka Ktien U Blei baroh kawei ka mut bad hikai.

Ka Baibl ka kren shaphang U Jisu bad ki jinghikai jong U Jisu (Lukas 24:27, 24:44; Ioannis 5:39, 2 Timothi 3:16-17). U Jisu u hikai ba ka hukum ba khraw bad ba kongsah dei ka ban ieit ïa U Blei bad kaba ar pat ban ieit ïa la ki paramarjan kum ïalade (Mathaios 22:37-40, Markos 12:30-31, Ioannis 13:34, 2 Ioannis 1:5). (Ngi ïathuh shaphang U Jisu ha kiwei ruh dei namar ba ngi ieit ïa ki.) Kita ki jingmut/jinghikai kim dei ban pyrshah ïa kine.

iii) Ka Baibl ka batai ïa ka Baibl hi – kaba mut ba kawei ka bynta jong ka Baibl kam pyrshah ïa kawei pat ka bynta. Lada ngi shem ba kam long kumta ka mut ba ngi hap ban tih jylliew shuh shuh lane ban kham sngewthuh shuh shuh, bad ka lah ban shim por ruh ban sngewthuh.

iv) Ngim dei ban tei ïa ka jinghikai niam (doctrine) halor iwei i dkhot ka Baibl. (Nuksa: Kumno U Jisu u pynkhiah ha ki Gospel? ~ don bun ki rukom em? ~ ngim dei ban thaw aiñ niam tang halor iwei i rukom pynkhiah jong U).

v)   Ki jingjia ba ngi shem ha ka Baibl la jia shisha (bad ki don pat kiba yn sa jia) ym kum ki puriskam ne ki jingïathuh khana ba shu thaw. Hynrei ngi lah ban ioh shibun ki jinghikai ba bha ban pyndonkam. (Nuksa: Ka jingjia ïa u Jonah bad ka dohkha ka jia shisha ha ka histori ym don da kawei pat ka jingmut kum ka jingmut jong ki puriskam ~ bad ki jinghikai ba ngi lah ban ioh dei na ka jingim u Jonah de: ka jingkohnguh, ka jingisynei U Blei, ka jingkylla kaba mut, jingsngewrit bad kumta ter ter).

vi) Ngi dei ban pynrit ïalade. Ngi dei ban pyrkhat kumne: Ha kane ka kynta ngin ioh tang katto shuwa bad lehse ngin sa ioh shuh shuh ïa ki jingmut bad ki jinghikai ha kiwei ki por bad lehse lyngba kiwei pat ki parabangeit.

Ïa ki jinghikai ba phi ioh thoh ha ka kopy jong phi.






  1. Lamphrang
  2. Peit thuh
  3. Ïoh ïa ka jingmut
  4. Ka Jingpyndonkam Ha Ka Jingim Jong Ngi
  5. Kane ka dei ka nuksa na Jonah 1:1-3.


Comments